Πολλοί άνθρωποι συζητούν αυτές τις μέρες το θέμα του ρατσισμού.
Ένας μαύρος - ο Τζορτζ Φλόιντ - σκοτώθηκε πριν από μερικές ημέρες εξαιτίας - όπως φαίνεται - της αστυνομικής βίας. Αυτό πυροδότησε μια σειρά διαμαρτυριών, μερικές από τις οποίες ήταν βίαιες.
Οι άνθρωποι άρχισαν να μιλούν για τις διαμαρτυρίες και να αποδοκιμάζουν τη βία. Άλλοι απάντησαν ότι η βία είχε αρχίσει πραγματικά από την αστυνομία. Όμως, ανεξάρτητα από τις λεπτομέρειες, το ζήτημα αν ο ρατσισμός είναι πρόβλημα στις ΗΠΑ ήταν το κοινό στοιχείο σε όλες τις συζητήσεις.
Για μένα, αυτός είναι ένας ελέφαντας που κάθεται στο δωμάτιο.
Το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να τον δούμε.
Αλλά όπως στο παράδειγμα του ελέφαντα, αυτό που βλέπω δεν είναι αυτό που βλέπεις εσύ…
Για ορισμένους, δεν υπάρχει αντικειμενική «απόδειξη» ρατσισμού στις ΗΠΑ. Και για να είμαι δίκαιος και για τις άλλες χώρες, θα το επεκτείνω και σε όλες τις άλλες χώρες: Για εκείνους τους ανθρώπους που αρνούνται εντελώς την ύπαρξη ρατσισμού, δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για ρατσισμό ενάντια στους μαύρους στη Δύση γενικά (δεν μπορώ πραγματικά να μιλήσω για άλλες χώρες). Δεν υπάρχει «απόδειξη» ότι αυτή η ομάδα ανθρώπων αντιμετωπίζεται άδικα.
Τα επιχειρήματα που έχουν οι υποστηρικτές της άποψης «Δεν υπάρχει ρατσισμός», ποικίλλουν από το λάθος έως το γελοίο - με μια έντονη τάση προς το τελευταίο.
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: The source of ethics
Για παράδειγμα, στην περίπτωση του Τζορτζ Φλόιντ, έχω δει πολλούς ανθρώπους να αναρωτιούνται «Πώς ξέρω ότι ο αστυνομικός έκανε αυτό που έκανε λόγω του ρατσισμού; Ίσως κάνει το ίδιο και στους λευκούς». Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα καλό αντεπιχείρημα. Εάν είχαμε πραγματικά δεδομένα για να το υποστηρίξουμε. Αν όχι (που αυτό ισχύει σήμερα που μιλάμε), τότε αυτό το αντεπιχείρημα είναι απλώς ένα γενικευμένο αντεπιχείρημα που βασίζεται στην «αμφιβολία» που έχουμε ούτως ή άλλως για τα πάντα στη ζωή - ακόμη και για πράγματα που βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας.
Κοίτα, βρέχει.
(Αλλά πώς μπορώ να είμαι σίγουρος ότι βρέχει;)
Αυτό το αντεπιχείρημα που χρησιμοποιείται από εκείνους που αρνούνται τον υπάρχοντα ρατσισμό ενάντια στους μαύρους (και τους ομοφυλόφιλους και τις γυναίκες κ.λπ.) είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της υποκρισίας. Βλέπουν κάτι (σε αυτήν την περίπτωση έχουμε ακόμη και βίντεο), αλλά επιλέγουν να μην το δουν, επειδή κάτι άλλο… μπορεί να είναι αλήθεια. Δεν ξέρουν αν ο αστυνομικός θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο και στους λευκούς. Απλώς το υποθέτουν. Και στη συνέχεια με βάση αυτήν την υπόθεση, χτίζουν τη θεωρία τους.
Βολικό δεν είναι;
Σίγουρα είναι.
Αλλά τα απλά πράγματα δεν είναι ποτέ απλά.
Η άρνηση τόσων πολλών απέναντι σε κάτι τόσο προφανές βασίζεται σε κάτι πολύ θεμελιώδες στην ανθρώπινη σκέψη: την αδυναμία μας να αποδείξουμε (ή να αποδεχτούμε την απόδειξη για) ο,τιδήποτε, εκτός αν το βιώσουμε. Αυτό είναι κάτι που αναφέρεται συνεχώς σε άρθρα στην Harmonia Philosophica, αλλά κυρίως σχετικά με τη φιλοσοφία της επιστήμης. Εδώ χρησιμοποιείται με τον λάθος τρόπο όμως για να δικαιολογήσει την αδικία. Ναι, είναι αλήθεια ότι δεν μπορεί να υπάρξει αντικειμενική απόδειξη πέραν πάσης αμφιβολίας όχι μόνο του ρατσισμού σε αυτήν την περίπτωση αλλά και οποιασδήποτε άλλης λογικής πρότασης οποιουδήποτε είδους.
Η αλήθεια είναι μια φιλοσοφικά απατηλή έννοια και δεν μπορεί να επιτευχθεί, ακόμη και για τις πιο ασήμαντες και θεμελιώδεις επιστημονικές πεποιθήσεις. Και αυτό γιατί κάθε επιστημονικό θεώρημα ή θεωρία βασίζεται σε αναπόδεικτα αξιώματα. Αλλάξτε αυτά τα αξιώματα και θα φτάσετε σε μια διαφορετική θεωρία (αν αυτό ακούγεται περίεργο, διαβάστε περισσότερο Harmonia Philosophica). Αν λοιπόν δεν είναι δυνατόν να αποδείξουμε ότι 1 + 1 = 2 (πραγματικά, ακόμη και αυτό βασίζεται σε αξιώματα), πώς θα μπορούσε να αποδείξει ότι ο θάνατος ενός μαύρου υπό την αστυνομική βαρβαρότητα οφείλεται στον ρατσισμό;
Και όμως, το ξέρουμε.
Οι άνθρωποι που αρνούνται το προφανές σε αυτήν την περίπτωση δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να χρησιμοποιούν ένα κενό στον εγγενή μηχανισμό σκέψης μας για να αρνηθούν κάτι σε άλλες περιστάσεις θα δέχονταν άνετα. Θα ήταν σωστό να πεις "δεν ξέρω" ή "δεν είμαι σίγουρος", αν πράγματι το λες αυτό κάθε φορά που δεν είσαι σίγουρος για κάτι. Αλλά όπως αναφέρθηκε παραπάνω, δεν είμαστε ποτέ 100% σίγουροι για ο,τιδήποτε, ούτε μπορούμε να είμαστε με κανέναν τρόπο.
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Why you can’t be an agnostic
Τι συμβαίνει λοιπόν;
Πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι;
Η απάντηση έχει ήδη δοθεί.
Με τις καθημερινές σας ενέργειες.
Με τις καθημερινές σας επιλογές.
Από την ίδια τη ζωή.
Τη ζωή που ξεπερνά τη θεωρία και μας κάνει να ανοίγουμε τα μάτια μας πέρα από τα όρια της φιλοσοφίας. Επειδή ανεξάρτητα από το πώς «δεν ξέρετε» εάν υπάρχει ρατσισμός, επιλέγετε να φοβάστε έναν μαύρο που τρέχει στο δρόμο. Ανεξάρτητα από το πόσο δεν είστε «σίγουροι», οι αυτόματοι αλγόριθμοι ανίχνευσης προσώπων που σχεδιάζετε συνεχίζουν να εντοπίζουν περισσότερους μαύρους ως «εγκληματίες». Ανεξάρτητα από το πόσο δεν είστε «σίγουροι» ότι υπάρχει ρατσισμός, πρέπει να καταφύγετε σε ανύπαρκτες υποθέσεις για να αποδείξετε ότι αυτό που βλέπετε δεν ήταν αληθινό. Ανεξάρτητα από την αδυναμία σας να εντοπίσετε τον ρατσισμό ενάντια στους μαύρους, αισθάνεστε περίεργα όταν στέκεστε δίπλα σε ένα μαύρο άτομο. Ανεξάρτητα από το αν είστε - φιλοσοφικά - βέβαιοι ότι οι μαύροι έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους άλλους, είναι αλήθεια ότι έχουμε μια ανησυχητικά εξαιρετικά χαμηλή εκπροσώπηση των μαύρων σε θέσεις υψηλού επιπέδου.
Επειδή βλέπετε, το μεγαλύτερο πρόβλημα με την επιστήμη αυτή καθ' αυτή, είναι η αδυναμία της να καταθέσει για το προφανές. Ακόμα και όταν βρέχει, θα υπάρχει πάντα η δυνατότητα να ισχυριστούμε ότι όλα είναι μια ψευδαίσθηση και ακόμη και να χτίσουμε μια θεωρία που βασίζεται σε αυτήν την υπόθεση. (Γιατί όχι; Οι επιστήμονες σήμερα μιλάνε ακόμη και για πολλαπλά σύμπαντα τα οποία ποτέ δεν θα δούμε - και πληρώνονται μάλιστα για αυτήν την έρευνα) Ακόμη και όταν ο Αχιλλέας τρέχει να ξεπεράσει τη χελώνα, η φιλοσοφία θα εξακολουθεί να είναι σε θέση να "αποδείξει" ότι ο Αχιλλέας δεν θα την ξεπεράσει ποτέ. Και ακόμη και όταν οι μαύροι πεθαίνουν εκεί έξω, η επιστήμη θα συνεχίσει να αγωνίζεται με στατιστικά μοντέλα για να «αποδείξει» εάν υπάρχει ρατσισμός ή όχι…
Προσέξτε λοιπόν τους ανθρώπους που εκφράζουν «αμφιβολίες».
Συνήθως είναι αυτοί με τις πιο έντονες πεποιθήσεις.
Και όταν κλείνουν τα βιβλία τους.
Και περπατούν έξω…
Θα εκπλαγούν όταν δουν…
Ότι ο Αχιλλέας ξεπέρασε τη χελώνα.
Ότι οι μαύροι πεθαίνουν επειδή είναι μαύροι.
Και μερικοί από αυτούς, μερικοί από αυτούς που έχουν ακόμα ψυχή, Θα συνειδητοποιήσουν πως... Ό,τι ξέρουν, το ξέρουν επειδή δεν ξέρουν απολύτως τίποτα...
Γεια!
Ποιος έβαλε αυτόν τον μαύρο ελέφαντα στο δωμάτιο ;!
Σημαντικές σημειώσεις
- Παρόμοιο με το επιχείρημα «Πώς μπορούμε να το ξέρουμε;» είναι και το αντίθετο επιχείρημα «Αλλά μπορώ να σας αποδείξω ότι δεν υπάρχει ρατσισμός». Σε τέτοια επιχειρήματα οι άνθρωποι τείνουν να χρησιμοποιούν παραδείγματα για το πώς, για παράδειγμα, η αστυνομία κάποτε ήταν επίσης βάναυση σε έναν λευκό. Αυτό είναι το αντίθετο από αυτό που περιγράφηκε παραπάνω: Δεδομένου ότι είναι αδύνατο να αποδειχθεί κάτι πέρα από τη σκιά μιας αμφιβολίας, είναι επίσης πολύ εύκολο να ισχυριστείτε ότι έχετε «αποδείξει» κάτι με τις κατάλληλες υποθέσεις. Και πάλι σε αυτήν την περίπτωση, εκμεταλλευόμαστε τον ίδιο θεμελιώδη περιορισμό της επιστήμης και του τρόπου σκέψης μας: Πως όποτε προσπαθούμε να αποδείξουμε κάτι, πρέπει να ξεκινήσουμε από κάπου. Και ότι αυτό το κάπου είναι πάντα ένα μη αποδεδειγμένο αξίωμα/ υπόθεση. Με κατάλληλα μοντέλα και υποθέσεις, μπορεί κανείς να «αποδείξει» ακόμα και ότι το σύμπαν μας δεν υπάρχει.
- Καμμία περίπτωση δεν είναι όπως η άλλη. Σίγουρα δεν τα έχω καλύψει όλα εδώ. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που μοιάζουν με την περίπτωση των μαύρων που υφίστανται ρατσισμό (π.χ. γυναίκες ή γκέι που υφίστανται διακρίσεις) που δεν αναφέρονται εδώ. Αυτό συμβαίνει επειδή ο σκοπός αυτής της ανάρτησης δεν είναι να γενικεύσει ή να αποδείξει τίποτα. Υπάρχουν άλλοι ιστότοποι που το κάνουν αυτό με πολύ καλύτερο τρόπο, παρέχοντας παράλληλα όλα τα απαραίτητα δεδομένα για όλους αυτούς τους τύπους και τις περιπτώσεις ρατσισμού και διακρίσεων. Ο σκοπός αυτού του άρθρου, δεδομένου ότι η Harmonia Philosophica είναι μια πύλη φιλοσοφίας, είναι να δείξει ότι η φιλοσοφία και η θεωρία είναι καλές αλλά ως ένα σημείο. Και από εκεί και πέρα, η ίδια η ζωή είναι πολύ πιο σημαντική.
- Έχω σκοπίμως επιλέξει να μην αναφερθώ στη βία των διαδηλώσεων κατά τις προηγούμενες ημέρες. Και πάλι, πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί ιστότοποι που καλύπτουν αυτά τα γεγονότα με εξαιρετικό και πολύ επαγγελματικό τρόπο. Ο στόχος αυτού του άρθρου είναι να παρέχει κάποια στοιχεία για τη φιλοσοφική εικόνα της κατάστασης. Τίποτα περισσότερο. Και, ελπίζω, τίποτα λιγότερο.
