Sunday, September 27, 2015

Παλαιά Διαθήκη: Όχι για τους λιπόψυχους! (Μια εύκολη ερμηνεία)


Πολλοί μιλάνε εναντίον της Παλαιάς Διαθήκης.

Ειδικά οι άθεοι θεωρούν πως αυτό το βιβλίο δείχνει το απάνθρωπο πρόσωπο του Χριστιανισμού και αναφέρονται στην Παλαιά Διαθήκη με κάθε ευκαιρία για να δείξουν το πως έχουν δίκιο στο αντιχριστιανικό μένος τους.

Όμως όλα μπορούν εύκολα να εξηγηθούν.

Προσπάθησε να μην διαβάζεις το γράμμα... (ρητό πάνω από την είσοδο της βιβλιοθήκης της Χαϊδελβέργης)

Η Παλαιά Διαθήκη είναι αρχαιότερο βιβλίο από αυτό της Καινής Διαθήκης (ω, τι έκπληξη!) και κατά συνέπεια απαιτεί περισσότερη προσπάθεια για να κατανοηθεί. Ένα τέτοιο αρχαίο κείμενο βρίθει συμβολισμών και η προσπάθεια των άθεων να το ερμηνεύσουν παντού και πάντα κυριολεκτικά μόνο ως αστεία μπορεί να χαρακτηριστεί (ή πονηρή).

Ο απόστολος Παύλος το είπε άλλωστε: Το γράμμα αποκτείνει, το δεν πνεύμα ζωοποιεί. Μην προσπαθείτε λέει να διαβάσετε και αν ακολουθήσετε το γράμμα. Προσπαθήστε να κατανοήσετε το γενικότερο νόημα, το ΠΝΕΥΜΑ των κειμένων.

Πάρτε για παράδειγμα την ιστορία του Λωτ.

Είχα πρόσφατα μια συζήτηση με πορωμένο άθεο ο οποίος διάβασε την ιστορία επιφανειακά και το μόνο που είδε ήταν ένας άκαρδος πατέρας. Κατηγόρησε τον Λωτ ότι προσέφερε τις κόρες του. Όμως ο Λωτ δεν "προσέφερε" τις κόρες του όπως κανείς προσφέρει ένα ποτήρι νερό. Ο Λωτ θυσίασε τις κόρες του "που δεν είχαν γνωρίσει ακόμα άντρα" αντί για τους δύο αγγέλους, δείχνοντας έτσι ότι είχε ξεπεράσει τον εγωισμό του. Και ας θυμηθούμε ότι οι δύο άγγελοι ήταν για έργο Θεού εκεί. Η ιστορία ολοκληρώνεται με την καταστροφή στα Σόδδομα και Γόμμορα. Μια καταστροφή που επίσης όλοι οι άθεοι θεωρούν ως απόδειξη του "κακού" Θεού. Όμως ας είμαστε σοβαροί: Ποιος αλήθεια πιστεύει πως μπορεί να κάνει ό,τι θέλει χωρίς καμμία συνέπεια; Ποιος πατέρας είναι πιο σωστός; Αυτός που δεν τιμωρεί ποτέ τα παιδιά του ή αυτός που τα τιμωρεί όταν παραστρατήσουν αλλά μετά τα αγαπάει ούτως ή άλλως; Στη συνέχεια η αφήγηση περιέχει επίσης και τον Λωτ να κάνει σεξ με τις κόρες του (οι οποίες είχαν τον ευγενή σκοπό να διατηρήσουν το ανθρώπινο γένος - μια αναφορά στο πως οι άνθρωποι για καλό σκοπό αμαρτάνουν;) ενώ ήταν μεθυσμένος (μια αναφορά στο τι κάνουμε όταν δεν έχουμε συνείδηση των πράξεων μας;). Πάλι διάφοροι συμβολισμοί και βαθύτερα μηνύματα κρύβονται πίσω από την επιφάνεια που ο άθεος διαβάζει.

[Σχετικές πηγές: Κοινή λογική, εδώ και εδώ]

Πολλοί διαβάζουν την ιστορία του Ιώβ αντίστοιχα και αναρρωτιούνται πως μπορεί ο Θεός να είναι τόσο σκληρός μαζί του. Μα αν αυτό που έχει σημασία είναι η ψυχή, αν αυτό που έχει σημασία είναι να κατανοήσουμε πως αυτά που δεν βλέπουμε είναι αυτά που θα σώσουν την ψυχή μας, τότε ο Ιώβ δεν θα έπρεπε να διαμαρτύρεται. Πέθαναν τα παιδιά του. Και; Όλοι θα αναστηθούμε. Το σώμα δεν είναι αυτό που πρέπει να σώσουμε.

Ποῦ ἦς ἐν τῷ θεμελιοῦν με τὴν γῆν; 

Πού ήσουν εσύ όταν έθετα τα θεμέλια της γης; 

Ο Θεός της Αγάπης μετατρέπεται σε Θεό της Ισχύος και ρωτάει τον Ιώβ. Η πίστη ότι το σώμα μας είναι το παν βασίζεται στην άγνοια μας αλλά και στην αλαζονεία μας ότι κατανοούμε την ίδια μας την ύπαρξη. Σαν κακομαθημένα παιδιά θέλουμε να βλέπουμε μόνο στην επιφάνεια χωρίς να μπορούμε να δούμε ότι ο Πατέρας μας νοιάζεται για εμάς ακόμα και όταν φαίνεται πως κάνει το ακριβώς αντίθετο.

Διάβασε κάτι τόσο σοβαρό όσο ένα πανάρχαιο ιερό κείμενο όπως διαβάζεις την πρωινή σου εφημερίδα και σύντομα η παρερμηνεία θα κάνει την εμφάνιση της.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ - ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ

Αναφορικά με το «Οφθαλμός αντί οφθαλμού»

Πολλοί αναρωτιούνται πως είναι δυνατόν η Βίβλος να περιέχει ρήσεις όπως το «Οφθαλμό αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος». Για το απαίδευτο μάτι μια τέτοια φράση αποτελεί προτροπή σε βία – κάτι που θα έπρεπε να είναι κατακριτέτο από κάθε σωστή θρησκεία. Αν όμως δούμε τα πράγματα πιο αναλυτικά και ψύχραιμα θα δούμε πως δεν είναι όλα όπως φαίνονται.

Παρακάτω παραθέτω απόσπασμα από μια σχετική ανάλυση των εν λόγω χωρίων…

Την εποχή εκείνη ίσχυε νόμος του Χαμουραμπί, o οποίος έλεγε «εάν τολμήσει κανείς από την τελευταία κατηγορία ν’ αγγίξει ή να υβρίσει κάποιον της πρώτης, φονεύεται. Η Παλαιά Διαθήκη λέει «οφθαλμό αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος». Τέτοια γνώση έχουν oι άνθρωποι που στρέφονται εναντίον της Παλαιάς Διαθήκης, ώστε μιλούν ότι η Παλαιά Διαθήκη μιλά για αυτοδικία και ότι λέει να βγάζει ο ένας το μάτι του άλλου και να κόψουμε τη γλώσσα εκείνου που έκοψε τη δική μας γλώσσα και να σκοτώσουμε εκείνον που σκότωσε (το δικό μας άνθρωπο). Η Παλαιά Διαθήκη δε λέει τέτοια πράγματα. Η Παλαιά Διαθήκη λέει ότι πρέπει να είναι όλοι ίσοι απέναντι του νόμου και ο δικαστής πρέπει να μη προσωποληπτεί κι ο δικαστής πρέπει να αποδίδει το ίσο. Είναι ο περίφημος νόμος της ανταποδόσεως που δεν εφαρμόζεται από τον ίδιο τον παθόντα αλλά από το δικαστή, ο οποίος έχει μπροστά του τον άνθρωπο που έκανε κάτι και εκείνον o οποίος έπαθε κάτι. Και πρέπει να αποδώσει δικαιοσύνη και στον ένα και στον άλλο. Του δίνει λοιπόν το μέτρο αυτός ο νόμος. Έτσι θα καταλάβουμε τη συγγραφή στα υψηλά νοήματα της Αποκαλύψεως κι όχι στις λεπτομέρειες τις ιστορικές. Η Παλαιά Διαθήκη μας δίνει υπερφυσικές αλήθειες: να μου αποκαλύψει τον Θεό, τον ένα, τον ζώντα, τον Αληθινό, μας αποκαλύπτει πώς ήρθαμε στον κόσμο και γιατί ήρθαμε στον κόσμο, μας αποκαλύπτει ποιος είναι ο αίτιος του κόσμου, της υπάρξεώς μας κ.λ.π. [Του καθηγητή Νικολάου Μπρατσιώτη Από ομιλία στο Σεμινάριο Ορθοδόξου Πίστεως] (πηγή)

Βλέπουμε λοιπόν πως το εν λόγω χωρίο δεν αποτελεί προτροπή σε βία μεταξύ ανθρώπων, αλλά παραθέτει το πως ένας δικαστής (μια ανώτερη αρχή) θα πρέπει να εφαρμόζει το νόμο στους ανθρώπους. Έχουμε να κάνουμε δηλαδή με την παράθεση μιας αρχής ορθής λειτουργίας της δικαιοσύνης και όχι με κήρυγμα μίσους, όπως ισχυρίζονται κάποιοι αποκόβοντας συγκεκριμένες φράσεις από το όλο κείμενο κατά το πως τους βολεύει.

Σχετικά με το τι λέει η Βίβλος για τους ομοφυλόφιλους

Η Βίβλος αναφέρει πως η ομοφυλοφιλία είναι αμαρτία. [1]
Δεν πρέπει να πλαγιάσεις με άντρα όπως πλαγιάζεις με γυναίκα, είναι βδελυρό. [2]
Kαι αν κάποιος κοιμηθεί με άρρενα, όπως κοιμάται κανείς με γυναίκα, έπραξαν και οι δύο βδέλυγμα· θα θανατωθούν οπωσδήποτε· το αίμα τους θα είναι επάνω τους. [3]

Διαβάζοντας κανείς τα παραπάνω μπορεί να πιστέψει πως η Βίβλος είναι απλά ένα βιβλίο γεμάτο μίσος και προτροπές για βία σε συγκεκριμένους ανθρώπους. Ωστόσο κάτι τέτοιο θα δούμε πως δεν ισχύει.

Καταρχάς μια ανάγνωση του κειμένου σαν σύνολο δείχνει σε κάποιον πως η Βίβλος δεν αναφέρεται συγκεκριμένα στους ομοφυλόφιλους αλλά περιέχει αυτές τις φράσεις περί «θανάτου» για πολλά αμαρτήματα τα οποία απαριθμεί σε μορφή καταλόγου. Άρα κάτι άλλο φαίνεται να περιέχει και όχι απλά ένα κήρυγμα μίσους στοχευμένο κατά των ομοφυλόφιλων…

Η Βίβλος περιέχει τη φιλοσοφία του χριστιανισμού. Και μέρος αυτής της φιλοσοφίας είναι πως ο άνθρωπος έχει ελεύθερη βούληση και πως οι πράξεις του έχουν συνέπειες. Είναι η ίδια αιτιότητα που δέχεται η σημερινή επιστήμη (αλλά όχι οι σημερινοί άνθρωποι όταν μιλάνε για τους εαυτούς τους και τις πράξεις τους). Αν κανείς εξετάσει το κείμενο υπό αυτό το πρίσμα, θα δει πως η συνέπεια του θανάτου για τους ομοφυλόφιλους είναι απλά η συνέπεια που θα προέλθει από τον Θεό αν κανείς επιλέξει αυτόν τον δρόμο. Δεν μιλάει για βία από άνθρωπο σε άνθρωπο ούτε προτρέπει σε βιαιοπραγίες κατά των ομοφυλόφιλων. Λέει απλά ποια θα είναι η θεϊκή συνέπεια για αυτή την επιλογή. Φαίνεται σκληρή; Ίσως. Αλλά σε ποιους φαίνεται σκληρή αλήθεια; Ο χριστιανισμός βασίζεται σε ορισμένες αρχές. Μερικές από αυτές είναι οι εξής:
  • Ο άνθρωπος είναι όχι μόνο σώμα αλλά και ψυχή. Και η ψυχή είναι αθάνατη.
  • Ο θάνατος δεν είναι το τέλος των πάντων. Ο θάνατος έχει νικηθεί.
  • Αν αμαρτήσεις και δεν μετανοήσεις θα πας στην κόλαση. (με άλλα λόγια και πιο απλά: οι πράξεις σου έχουν συνέπειες)
  • Όποιος μετανοήσει πραγματικά θα έχει μια θέση δίπλα στο Θεό.
  • Ο γάμος είναι ένα από τα ιερότερα μυστήρια. Η εκκλησία ευλογεί την ένωση του άνδρα με τη γυναίκα.
  • Η λαγνεία είναι αμάρτημα. (με άλλα λόγια: δεν είμαστε ζώα)
Αν αποδεχθεί κανείς τις παραπάνω αρχές, τότε η θεϊκή συνέπεια του «θανάτου» δεν ακούγεται και τόσο τρομερή ούτε και τόσο παράλογη. Ο χριστιανισμός απλά εξηγεί τις συνέπειες που θα έχουν ορισμένες πράξεις με βάση την κοσμοθεωρία του και τη φιλοσοφία του. Δεν προτρέπει σε καμμία πράξη βίας. Απλά εξηγεί το φιλοσοφικό του σύστημα. Αν θέλει κανείς το αποδέχεται. Αν δεν θέλει όχι. Και σίγουρα πάντως δεν μπορούμε να απαιτήσουμε από την εκκλησία να δεχθεί τα πάντα και τους πάντες στο όνομα της «προοδευτικότητας». Γιατί τότε θα είναι μια εκκλησία χωρίς αρχές. Η εκκλησία εξηγεί τις συνέπειες κάποιων πράξεων αλλά πάντα αφήνει ανοικτή τη δυνατότητα να δεχθεί τους πάντες πίσω στην αγκαλιά της αν μετανοήσουν. Και σίγουρα δεν έχει πρόβλημα με συγκεκριμένους ανθρώπους ή κατηγορίες ανθρώπων. Η εκκλησία και πρώτος ο Χριστός δέχτηκε ακόμα και δολοφόνους. Δεν έχει κανένα πρόβλημα συγκεκριμένα με τους ομοφυλόφιλους.

Η ανάλυση φυσικά δεν σταματάει εδώ αλλά νομίζω πως εν ολίγοις έδειξα ότι η επιφανειακή ανάγνωση ορισμένων κειμένων και η απόσπαση φράσεων δεν οδηγεί σε ασφαλή συμπεράσματα. Θα μπορούσε κανείς να συνεχίσει την ανάλυση ρωτώντας γιατί ένας άθεος να προσβάλλεται τόσο πολύ από το «θάνατο» που αναφέρουν αυτά τα χωρία, από τη στιγμή που για τον άθεο οι άνθρωποι είναι απλά ύλη τυχαία οργανωμένη σε σώματα. Γιατί ανησυχεί ο άθεος αν κάποιος θα πεθάνει αν δεν είμαστε τίποτα άλλο από κομμάτια κρέατος που κινούμαστε χωρίς ελεύθερη βούληση όντας ριγμένοι τυχαία και χωρίς λόγο και σκοπό σε αυτόν τον κόσμο; Θα μπορούσαμε επίσης να αρχίσουμε να αναλύουμε το πως η Βίβλος περιέχει και συμβολισμούς ή και στοιχεία από το κοσμικό κομμάτι της εκκλησίας – όπως για παράδειγμα νόμους που ήταν να ακολουθηθούν από τις κοινωνίες της εποχής ως οδηγοί για μια ζωή με κανόνες σε μια περίοδο που οι άνθρωποι σκότωναν ο ένας τον άλλο για πλάκα. Και να συγκρίνουμε τη σκληρότητα αυτών των νόμων με τους νόμους που ήδη ίσχυαν τότε. Πολλά μπορούν να ειπωθούν και πολύ περισσότερα να αναλυθούν. Η ουσία είναι πως η επιφανειακή ανάγνωση και οι ατάκες ποτέ μα ποτέ δεν οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα…

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...